दमक/
मिरा श्रेष्ठको दमकको नयाँ सब्जी बजारको पूर्व पट्टि उहाँको तरकारी बेच्ने पसल छ । उहाँले यो व्यवसाय सुरु गरेको दुई दशक भयो । सुरुमा मोरङको भाउन्नेमा गएर ५ सय रुपैँयामा साग किनेर ल्याएदेखी उहाँले यो क्षेत्रको व्यवसायीक यात्रा सुरु गर्नु भएको हो । घरको सासु आमाले थालेको यो व्यवसाय आफुले सहयोगी भएर काम गर्दा गर्दै आफै व्यवसायी भएको उहाँले सुनाउनु भयो । निकै संघर्षपूणर् तरिकाले यो व्यवसायमा लागेको उहाँको अनुभव छ ।
जानी नजानी उहाँ यो व्यवसाय लाग्नु भयो । पुरानो सब्जी बजारमा सासुको पसलको छेउमा एउटा कुनामा राखेर सुरु गरेको ब्यापारले अहिले उहाँलाई निकै लाभ दिएको छ । यो लाभ लिने तरिका पनि उहाँले गज्जव तरिकाले सिक्नु भयो । आफुले ल्याएको सामानको खरिद मुल्य एका तरि र नाफा मुल्य अर्को तिर राख्दै जादा उहाँलाई न साहुलाई दिन कहिलै टुट्यो । न आफ्नो मुनाफा कहि हरायो । उहाँले यसरी नै बचत गर्न सिक्नु भयो । बचत गरेको त्यहि मुनाफालाई पूःन लगानीमा लगाउँदै जानु भयो र पसल पनि बढ्दै गयो ।
ऋण नभएका ब्यापारी बिरलै भेटिन्छन् । चाहे त्यो व्यापार सानो होस वा ठुलो । व्यापारको प्रकृति अनुसार ऋणको मात्रा हुन्छ । मिराले पनि ऋण लिनु भएको छ । तर उहाँलाई ऋण तिर्न कुनै चिन्तै छैन । किनकी उहाँले लिएको ऋण आफुले गर्दै आएको व्यवसायमै लगाउनु भयो । त्यहि व्यवसायले कमायो । ऋण तिर्यो । लिइएको ऋण आफुले गरि आएको ब्यापार बाहेक अन्त लगाउनु हुँदैन भन्ने कुरा उहाँले बुझ्नु भएको छ र ऋणमा जोखिम मोल्न नहुने उहाँको भनाई छ ।
ऋण लिनु धेरैकालागि सामान्य हुन सक्ला । आफ्नो अचल सम्पती धितो राख्ने ऋण खाने । तर मिराकालागि यो मात्रै नभएर उहाँको लगनशिलता र मिहनतलेनै ठुलो धितो बन्यो । जसका कारण उहाँ लगानीकै अभावमा दोकान बढाउन नसकेर विदेश भासिन लाग्नु भएको थियो । तर उहाँ जतिबेला सुर्यदर्शन बचत तथा ऋण सहकारीमा जोडिनु भयो त्यसपछि उहाँ न बिदेश जानु पर्यो न आफ्नो व्यवसाय बन्द नै गर्नु पर्यो । पसल बढाउन र नयाँ खोल्न उहाँलाई सुर्य दर्शन सहकारीले साथ दिएको त्यो बेलाको त्यो पल सम्झनु हुन्छ ।
मिराले यो २० वर्षे तरकारी बेच्ने ब्यापारबाट धेरै पैसा कमाउन नसके पनि परिवारमा खुसी दिन सक्नु भएको छ । छोराछोरीले चाहेको विषय पढ्न पाएका छन् । दुख सुख गरेर ओत लाग्ने एउटा घर सम्म जोड्न सक्नु भएको । यो सबै उपलब्धी सहकारीमा असल कारोबार गरेर नै भएको हो भन्ने उहाँको बिस्वास छ ।
यता दमक ९ स्थित विद्युत प्राधिकरणको ठ्याक्कै अगाडी पट्टि किराना पसल तथा खाजा घर सञ्चालन गरिरहनु भएका भुपाल कार्कीको कथा पनि उस्तै चाखलाग्दो छ । दमक आउनु भन्दा अघी उहाँ भारतमा बस्नु हुन्थ्यो । त्यसपछि उहाँले आफन्तको सुझावमा यस क्षेत्रमा खाजा घर सञ्चालन गर्नु भयो । केहि वर्ष विद्युत प्राविधिकरण भित्रै चमेना गृह सञ्चालन गर्नु भएका भुपालले अहिले भने त्यहि कार्यालयको बाहिर पट्टि दुईवटा पसल खोल्नु भएको छ । सुरुमा आफुले १४ हजार बाट ब्यापार सुरु गरेको बताउनु हुने भुपाल दमकमा स्थापीत हुदाको संघर्षको कथा सुनाउनु हुन्छ ।
भुपालको भनाईलाई मान्ने हो भने संघर्ष भनेको लगनसिलता हो । मिहनत हो । आफुले थालेको कामलाई पूणर्ताको बिन्दु सम्म पुर्याउनुनै संघर्षको उपलब्धी हो । कतिपयले धेरै पैसा कमाउनुलाई सफलताको आधार माने पनि भुपाललाई त्यस्तो लाग्दैन । सबै भन्दा ठुलो कुरा अत्मसन्तुष्टि हो । जतिबेला आफुमा सन्तुष्ट मिल्छ त्यो नै सफलता हो । अहिले उहाँ आफ्नो व्यवसामा सन्तुष्ट हुनुहुन्छ । अर्थात उहाँका अनुसार सफल बन्नु भएको छ ।
उहाँले पनि व्यवसायको बिस्तार गर्न भएको मुनाफालाई लगानीमा रुपान्तरण गर्दै लैजानु भयो । फुटकर खर्च कटाउनु भयो । सामान्य घर व्यवहार गर्ने बाहेक मुनाफा भएको पैसालाई पसलमै लगाउनु भयो । र ब्यापार बढ्दै गयो ।
ब्यापार बढ्दै गएपछि प्रतिस्पर्धा पनि उत्तिकै बढ्न थाल्यो । प्रतिस्पर्धात्मक बजारमा आफुपनि निस्कनै पर्यो । त्यसबेला उहाँले आफ्नो ब्यापार बृद्धि गर्न ऋण लिने योजना बनाउनु भयो । उहाँलाई ऋण लिन कुनै अप्ठयारो थिएन । किनकी उहाँको ब्यापार गर्ने कला, बचत गर्ने तरिकाका बारेमा सुर्य दर्शन बचत तथा ऋण सहकारी सस्था जानकार थियो । असल कारोबार गर्नेलाई ऋण दिन कुनै आईतबार पर्खनै परेन । त्यो ऋणलाई कसरी उत्पादनमा जोड्ने र ब्यपार बढाउने भन्ने कुरा भुपालको भोगाईले सिकाई हालेको छ ।
ऋण धेरैकालागि गलपासो बन्छ । जसलाई गलपासो बन्छ उसले ऋणलाई निकै सामान्य रुपमा लिन्छन् । तर ऋणलाई सहि तरिकाले चलाउन जान्यो भने त्यो समृद्धि हुने एउटा माद्यम बन्न सक्छ भन्ने कुराको उदाहरण भुपाल बन्नु भएको छ । उहाँले ऋणलाई उत्पादनमा लगाउने र त्यहिबाट आएको मुनाफाबाट महिनै पिच्छे तिर्दै गएपछि पछि ब्यापार नी आफ्नै ऋण पनि चुक्ता । अनी सुरु हुने रहेछ समृद्धिको यात्रा ।
म आफ्नै ठाउँमा उद्यम गर्न चाहन्छु भन्नेहरुकालागि आर्थीक तथा अन्य कुरामा समेत साथ दिन सुर्य दर्शन बचत तथा ऋण सहकारी सस्थाले बिभिन्न कार्यक्रम बनाएको छ । यूवा उद्यमी देखी लिएर महिलालाई महिला उद्धमसिलता । यसरी आफ्ना सदस्यलाई बचत र ऋणको कारोबार सुरक्षित गर्न सिकाउने एउटा समृद्धिको यात्रामा सहकारी लम्की रहेको छ ।
भीडियोमा हेरौ
(2) नडगमगाउनुनै नै व्यवसायीक सफलताको आधार हो (भिडियोमा हेरौ) | – YouTube