हेटौँडा ।
गाँजा तस्करीको ट्रान्जटि प्वाइन्ट’ का रूपमा चनिएिको मकवानपुरमा गाँजा नयिन्त्रणका लागि प्रहरी र स्थानीय सरकारका योजना असफल देखएिको छ ।
मकवानपुरमा गाँजा उत्पादनको तयारी हुने समयमा सयौं प्रहरी गाँजा खेती हुने कैलाश, राक्सरिाङ, भीमफेदीको उत्तरी क्षेत्र, थाहा नगरका केही भागमा परचिालन हुन्छन् र फडानीले तीव्रता पाउँछ । तर, समस्या ज्यूँ का त्यूँ देखएिको भन्दै सरोकारवालाले असन्तुष्टी जनाएका छन् । गाँजा उन्मुलन गर्दै तरकारी खेतीतर्फ आकर्षण गर्न भन्दै स्थानीय तह र प्रहरी प्रशासनले सचेतना कार्यक्रम, तरकारीको बीउ वतिरणलगायतका काम गर्दै आइरहेको छ । तर, गाँजा रोप्ने, तस्करी घटेको छैन ।
जल्लिा प्रहरी कार्यालय मकवानपुरको तथ्यांक हेर्दा गाँजा फडानी प्रत्येक वर्ष बढाइए पनी तस्करीको दर बढेको छ ।
आर्थकि वर्ष २०७८र०७९ मा मकवानपुर प्रहरीले ५ सय १९ जना प्रहरी परचिालन गरी १४४ बघिा ३ कठ्ठा १६ धुरमा लगाइएको गाँजा नष्ट गरेको थयिो । यही वर्ष प्रहरीले १४४ आघिा १४ कठ्ठामा लगाएको अफमि खेती पनी नष्ट गरेको छ । आर्थकि वर्ष २०७९र०८० मा फडानी थप २ सय बघिा बढी भयो । २०७९र०८० मा प्रहरीले मकवानपुरमा १४६ बघिा १९ कठ्ठाको गाँजा फाँडेको छ । भने यो वर्ष २२४ बघिा ३ कठ्ठा क्षेत्रफलमा लगाइएको अफमि नष्ट गरएिको छ । जहाँ ४९७ जना प्रहरी परचिालन गरएिको थियो।
प्रहरीले चालू आर्थकि वर्षको करबि ४ महनिामा मकवानपुरमा १५ बघिामा लगाएको गाँजाखेती नष्ट गरसिकेको छ ।
गाँजा अफमि नष्टको अभयिानसँगै यहाँ तस्करी र पक्राउको दर पनी उस्तै छ । प्रहरीले आर्थकि वर्ष २०७८र०७९ मा २ हजार ६ सय ६२ कलिो गाँजा बरामद गरेको थयिो भने १२ कलिो अफमि बरामद गर्दै २ सय ५६ जनालाई पक्राउ गरेको थयिो । तर, २०७९र०८० मा त्यो दर झन् बढेको छ । सो आर्थकि वर्षमा प्रहरीले ६ हजार ५ कलिो गाँजा र १२ कलिो अफमि बरामद गर्दै लागुऔषधसम्बन्धी अपराधमा २ सय ४८ जनालाई पक्राउ गरएिको छ ।
यो वर्ष पन िउत्तरी मकवानपुरका कैलाश, राक्सरिाङका कसिानले गाँजा लगाइसकेका छन् । सामान्यतया भदौमा लगाइने गाँजा मंसरि, पुससम्म तयार हुने उनीहरू बताउँछन् । आयश्रोतको अन्य वकिल्प र खेतीयोग्य जमनिमा सीचाइको अभावले गाँजा लगाउनुपर्ने बाध्यता रहेको कसिानहरू बताउँछन् ।
गाँजालाई वैधानकिता दएिर सरकारले तोकेको मापदण्ड अनुसार खेती गर्न पाए जीवकिोपार्जनमा टेवा पुग्ने र युवा शक्ती वदिेश जानुपर्ने, पक्राउ पर्नुपर्ने अवस्थाको अन्त्य हुने उनीहरूको भनाइ छ
कैलाश(३ का प्रदीप कालाखेती भन्छन्, हामीलाई राज्यले गाँजा खेती गर्छ भनेर अपराधीजस्तो व्यवहार गर्छ, तर हाम्रो जमनि, हावापानीमा हुने उत्पादनलाई राज्यले कनि नयिमन गरेर हाम्रो आर्थकि अवस्था सुधारमा ध्यान दीदैन रु नाममात्रको वैकल्पकि खेतीले यहाँका मानसि कसरी आर्थकि समृद्ध िहाँसलि गर्न सक्छन् रु संिचाइ अभाव, मल बीउको अभाव खेपरिहेको हामीले वैकल्पकि खेतीलाई कसरी प्रोत्साहन गर्न सक्छौं र ?
कालाखेतीजस्तै उक्त क्षेत्रका अधकिांश कसिान गाँजालाई वैधानकि बनाएर जनताको आर्थकिस्तर उकास्ने योजनामा सरकार लाग्नुपर्ने माग राख्छन् ।
