"रतुवाको पाता फर्काइदै"

धमाधम बन्दै रतुवमा बाँधः स्थानीयबासी भन्छन् ‘ बाँध भन्दा ठुलो आशा पलाएको छ ’

दमक/

झापाको क्षेत्र नं ५ मा हरेक चुनावमा प्रमुख मुद्धा बनेर उठ्ने विषय हो नदि तटबन्ध । विषेश गरि रतुवा र मावा नदिबाट अत्यधिक क्षती हुने गरेपछि हरेक निर्वाचनमा यहाँ तटबन्ध निर्माण गर्ने मुद्धा उठ्ने गर्दछन् । केहि वर्ष अघि सम्म चुनावी एजेण्डा मात्रै बनेको यो विषय केन्द्र, प्रदेश र स्थानीय तह सम्ममा पनि एकै प्रकारका जनप्रतिनिधी भएपछि भने कार्यान्वायन हुन थलेको छ । अहिले रतुवा नदिको पूर्व र पश्चिम दुवै तर्फ गरि धमाधम तटबन्ध निर्माणको काम भइरहेको छ । यसले यस क्षेत्रका नगरिकले अगामी बर्खामा डुवान र कटानबाट बाच्ने अपेक्षा गरेका छन् ।
दिउँसो बाढी आउँदा जसो तसो ज्यान जोगाउन सफल भए पनि राती बाढी पस्दा वृद्धवृद्धा तथा बालबालिकालाई जोगाउनै कठिन हुने खयरबारीका जीवन सापकोटा सुनाउँनुहुन्छ ।
रतुवा किनारका बासिन्दा ठुलो वर्षा भएको रात राम्ररी सुत्न समेत नपाउने गरेको गोहावारीका रुद्रप्रसाद पौडेलको भनाई छ । कति खेर बाढि आउँछ र भाग्नु पर्ला भन्ने पीर हुने गरकोे भन्दै उहाँले बाँध निर्माण पछि यो समस्याको अन्त्य हुने आशा पलाएको उहाँले बताउनु भयो ।

झापाको कमल गाउँपलिका वडा नं ६ का अनिल बानीयाको खेत रतुवा नदिको किनारमै छ । घर खेत भएको ठाउँबाट २ सय मिटर जती पूर्व । रतुवा नदि मा आएको बाढीका कारण उहाँको गाउँ घर पुरै जलाग्न हुने गरेको थियो । खेतबारीमा खोला कुद्थ्यो । बाली लगाएर खाने सबै खेत बगर बन्थ्यो ।
अहिले भने उहाँले आफ्नो खेतमा फसल लगाउन थल्नु भएको छ । उहाँलाई अव चाहि केहि राहत मिलेको छ । मावा रतुवा बाढी नियन्त्रण परियोजना अन्तर्गत कमल ६ को खयरबारी तथा गोहावारी टोल नजिकै बाँध निर्माणको कार्य सुरु भएपछि उहाँमा आशा पालएको हो ।
दमक ८ स्थित ईलाका प्रशासन कार्यालय दक्षिण रतुवाको पूर्वी खण्डबाट वर्षेनी बाढी पस्दा वर्षायाममा स्थानीयलाई बाँच्ननै कठिन हुने गरेको स्थानीयबासी यादवकुमार मिश्रले बताउनु भयो । यसै वर्ष समेत कातिकमा आएको बाढिले समेत ठुलो नोक्सानी पुर्याएको भन्दै उहाँले सो ठाउँमा बाँध बने पछि चाँहि यस्तो हैरानी भोग्न नपर्ला कि भन्ने आशा व्यक्त गर्नुहुन्छ ।

वर्षौ देखि रतुवा खोलाको बाढीका कारण नोक्सानी व्यहोर्दै आएका झापाको कमल ६ गोहावारी तथा खयरबारीका बासिन्दा आउँदो वर्षायाममा पनि ढुक्कले सुत्न पाईएला कि भन्ने आशामा छन् । उर्जा, जलश्रोत तथा सिँचाई मन्त्रालय, जलश्रोत तथा सिँचाई विभाग मार्फत रतुवा खोलाको पूर्वी भागमा बाँध निर्माण शुरुभएसँगै उनीहरुमा बाँध भन्दा अग्लो आशा पलाएको हो ।

एशियाली विकास बैंकको सहयोग मार्फत बाँध निर्माण भई रहेको छ। यहाँ अहिले खोलातिरबाट साढे ३ मिटर उचाईको डिल बनाइदै छ । बस्ति तथा सर्वसाधरणको जमिनतर्फबाट पनि उतीनै उचाईको डील बन्ने छ । दुवै तीर गरेर ५ मिटर सम्मको चौडा हुने छ । यो क्षेत्रलाई सर्वसाधरणले सडकको रुपमा प्रयोग गर्न सक्ने निर्माण कम्पनी एच जेठ एम सि ,मैनचुली, रोषन जेविका साईड इन्जिनियर उपेन्द्र शर्माले जानकारी दिनुभयो ।

मोरङ र झापा गरेर रतुवा नदिमा ११ दशमलव ७ किलोमिटर रतुवा किनारमा तटबन्ध निर्माण गरिदै छ । यसलाई १९ वटा क्लसटरमा बर्गिकरण गरेको छ । यी मध्ये ५ वटा कल्सटर अर्थात २ दशमलव ५ किलोमिटर तटबन्ध निर्माण गरिसक्नु पर्ने सम्झौता छ । गत माघ ८ गते देखी यसको भौतीक निर्माण थालीएको पनि इन्जिनियर शर्माले जानकारी दिनुभयो । सबै कल्सटर निर्माण गर्नकालागि ७ करोड ४६ लाख ५ हजार ३ सय २० रुपैँया ८९ पैसामा ठक्का सम्झौता भएको छ । २०७८ साल जेठ ११ गते काम सम्झौता भएको यो काम २०८१ साल असार २ गते सम्पन्न गरि सक्नु पर्ने सम्झौता छ ।

Share: