धनकुटा । पाख्रिबास नगरपालिकाले सञ्चालन गरेको नमुना कफि खेती कार्यक्रमका विषयमा नगरवासीबाट नै विभिन्न टिका टिप्पणी विभिन्न सञ्चार माध्यम र पत्रपत्रिकामा आएपछि नगरपालिकाले आइतबार पत्रकार सम्मेलन गरी कफी खेतीको अहिले सम्मको प्रगति विवरण सार्वजनिक गरेको छ ।
पाख्रीबास नगरपालिकाले नमुना कफि खेती सञ्चालन गरेको पाख्रीबास न.पा.वडा नं.८ स्थित आम्रेडाँडा कफी पकेट क्षेत्रमा पत्रकार सम्मेलन गरी हालसम्म भएको काम र उपलब्धिको विषयमा जानकारी दिएको हो । हालसम्म नगरपालिकाले सुरु गरेको कफी पकेट क्षेत्र घोषणा गर्ने आधारहरू अध्ययन गर्नको लागि २ लाख, बिउ लगायत अन्य आवश्यक सामाग्री खरिद गर्नका लागि ५ लाख, बिरुवा उत्पादन गर्न ५ लाख, बिरुवा रोप्नका लागि ५ लाख र नमुना कफी खेतिमा छहारी व्यवस्थापनका लागि ५ लाख गरी २२ लाख रुपैयाँ खर्च भइसकेको जानकारी दिएको छ ।
त्यस्तै नगर प्रमुख वृषबहादुर राईले ३ लाख पचास हजार रुपैयाँको जग्गामा कफी प्रशोधन केन्द्र र हाई टेक नर्सरी निमार्णका लागि नगरपालिकाको नाममा जग्गा पास गरेर दिएको पत्रकार सम्मेलनमा जानकारी गराइएको थियो । त्यस्तै नमुना कफी खेती विकासका लागि जग्गा उपलब्ध गराउन सार्वजनिक सूचना प्रकाशित गरे पनि कतैबाट जग्गा प्राप्ति नभएपछि नगर प्रमुख राईले आफ्नै नाममा रहेको ६० रोपनी जग्गा ७ वर्षको लागि निःशुल्क उपलब्ध गराएको जानकारी दिए । उनले ७ वर्ष पछि भने कुल आम्दानीको १५ प्रतिशत आफूले पाउने गरी उक्त जग्गा उपलब्ध गराएको बताएका छन् । उक्त नमुना कफि विकास कार्यक्रमका लागि प्रदेश सरकारबाट विशेष अनुदान अन्तर्गत आ.व.०७८/०७९ मा १ करोड रुपैयाँ आएको समेत पत्रकार सम्मेलनमा बताइएको छ ।
प्रदेश सरकारबाट विनियोजन गरिएको १ करोड बजेटले पाख्रिबास नगरपालिका वडा नं.८ आम्रेडाँडामा रहेको कफी प्रशोधन केन्द्र र कफी पकेट क्षेत्रसम्म जाने पहुँच मार्ग, हाइटेक नर्सरी, प्रशोधन केन्द्रमा भण्डारण गर्ने, पखाल्ने र सुकाउने आदी निर्माणमा खर्च गरिएको बताए । सो अवसरमा पाख्रीबास कृषि÷कफी शाखाका संयोजक अमर राईले आफू समायोजन भएर नवलपरासीबाट धनकुटा आएपछि पाख्रिबास नगरपालिकाको कृषि शाखामा काम गरेको बताए । उनले कृषि शाखामा आए देखी कफी शाखाका जिम्मेवारी सम्हालेको बताए । राईले आफूले कृषि शाखाको अन्य प्राविधिक साथीहरूसँग कफी खेतीको बारेमा भने जस्तो समन्वय गर्न नसक्दा केही कुराहरूमा गलत बुझाई भएर बाहिर गएको स्विकारेका छन् ।
कृषि कर्मलाई आधुनिकीकरण तथा व्यवसायीकरण गर्दै आम नागरिकलाई कृषि कार्यमा उत्पेरीत गर्ने उद्देश्यले पाख्रीबास नगरपालिकाले कफी पकेट क्षेत्र नै घोषणा गरेर कार्यक्रम सञ्चालनमा ल्याएको हो । पाख्रीबास नगरपालिकाका नगर प्रमुख वृषबहादुर राईले १ लाख, ५० हजार कफीको बिरुवा अहिले पनि नर्सरीमा रहेको बताए । उनले नगरभित्रका जो कोहीले पनि कफीको बिरुवा खरिद गर्दा १ हजार भन्दा बढी बिरुवा लानेलाई प्रति बिरुवा ६ रुपैयाँ, ५ सय देखी १ हजारसम्म बिरुवा लानेलाई प्रति बिरुवा ८ रुपैयाँको दरले दिने ५ सय भन्दा कम बिरुवा लानेलाई प्रति बोट १० रुपैयाँ गोटाले बिक्री गर्ने र ढुवानी पनि गरी दिने बताए । सो अवसरमा उनले पाख्रीबास नगरपालिकाको सुख्खा ग्रस्त क्षेत्रको पहिचान गरी त्यस्ता जमिनको सदुपयोग गरेर आमनगरबासीलाई जीवका पार्जनको आधार बनाउन कफी खेती पकेट क्षेत्र कार्यक्रम लागु गरिएको बताए । उनले सो अवसरमा पाख्रिबास नगर क्षेत्रको विभिन्न १० वटा वडा भित्र साढे ४ हजार हेक्टर जमिनमा कफी खेती गर्न सकिने पनि स्पष्ट पारे । जस मध्ये सबै भन्दा बढी कफी खेतीको विस्तार पाख्रीबास नगरपालिकाको वडा नं.८ मा गरिएको पनि प्रमुख राईले स्पष्ट पारेका छन् ।
त्यस्तै नगरपालिका देखि बाहेक जसले लगे पनि प्रति बिरुवा २० रुपैयाँमा उपलब्ध गराउने जानकारी दिइएको छ । सरकारी रेटमा कफीको प्रति बिरुवा ३० रुपैयाँ रहेको समेत पत्रकार सम्मेलनमा जानकारी गराइएको थियो । पत्रकार सम्मेलनमा उप प्रमुख देवकला तिम्सिना पौडेल, कृषि अभियान्ता जीवन प्रसाद राई लगायतले बोलेका थिए । कार्यक्रमको सञ्चालन पाख्रीबास नगरपालिका वडा नंं.८ का वडाध्यक्ष सीताराम राईले गरेका थिए ।
