" तालको संरक्षण गरौ"

दमकको इन्द्रेणी ताललाई सिमसार क्षेत्रमा सुचिकृत गर्न माग

दमक/
बाह्रै मास पानी बगीरहने , जमिरहने दमकको इन्द्रेणी ताल सिमसार क्षेत्रमा सुचिकृत हुन सकेको छैन ।सुचिकृत हुन नसकेका कारण अहिले सम्म यहाँ पूर्वाधार विकास हुन सकेको छैन र यसको प्रभावकारी प्रवर्धन पनि हुन सकेको छैन । तर अहिले यस क्षेत्रको संरक्षण र सम्र्वधन गर्न स्थानीययूवाहरु जुर्मुराएका छन् । स्थानीय सरकारको पनि चासो बढ्न थालेको छ । र यसलाई प्रदेश सरकारबाट समेत बजेट बिनियेजन गराएर घेराबाराको काम थालीएको छ । नयाँ जोसका साथ यूवाहरु लागी परेपछि इन्द्रेणी तालले मुहार फेरिन्छ भन्नेमा आशा पलाउन थालेको छ ।

दमकको सविक वडा नं १७ र १८ मा मुल मुहान रहेको इन्द्रेणी ताल यहि क्षेत्रमा मात्रै करिव २ किलोमिटर क्षेत्रफलमा फैलिएको छ । शिरमा भकुण्डे चोक देखी पश्चिमको होलीबाट सुरु भएको खोला दक्षीणमा मावा नदि सम्म फैलिएको छ । यहि बिचमा १ किलोमिटर क्षेत्रमा ताल बनेको छ । जुन हेर्दा ठ्याक्कै इन्द्रेणी जस्तै देखिन्छ । र यसको नाम इन्द्रेणी ताल राखीएको हो ।
यो खोलालाई केहि वर्ष अघि सम्म यस क्षेत्रका आम किसानले सिचाईको मुख्य श्रोतको रुपमा प्रयोग गर्दथे । तर अहिले यसमा पानीको मात्रा घटेपछि सिचाई हुन छोडेको छ । अहिले यो क्षेत्रलाई पर्या पर्यटनसँग जोड्नका लागि काम सुरु भएको छ । यहाँ इन्द्रेणीको आकारमा देखिने एउटा फलामको साँघु बनाइएको छ ।
यस्तै २ किलोमिटर सम्म तालको क्षेत्र संरक्षण गर्न प्रदेश १ सरकारको सहयोगमा पर्खाल लगाउने काम भइरहेको छ । यसले ताल संरक्षणमा योगदान गरिरहेको यहि क्षेत्रका जनप्रतिनिधीले बताएका छन् ।

वडा नं १० का वडाध्यक्ष बोधप्रसाद न्यौपानेले यहाँका स्थानीयबासी र ताल आसपासका जग्गाधनीलाई यसको महत्व बुझाउन नसकेका कारण प्रर्वधन गर्न र अश्यक भौतिक संरचना निर्माण गर्न नसकिएको बताउनु भयो । तर अव अहिलेको नयाँ समितीले यसकालागी काम गर्ने बिस्वास न्यौपानेको छ । यसको ऐतिहासिक महत्व रहे

को बताउँदै वडाध्यक्ष न्यौपानेले यो ताललाई पर्यटकिय क्षेत्र बनाउन सके दमकको प्रमुख पर्यटकिय क्षेत्र बन्ने सक्ने विस्वास गर्नु हुन्छ ।
यो क्षेत्रमा पानी कहिलै सुक्दैन । एकै नासले पानी बगीरहन्छ । हरियाली छ । तर यसको उचीत संरक्षण हुन सकेको छैन । सिमसार क्षेत्रलाई संरक्षण गर्न सके पर्या पर्यटनमा मात्र हैन, जलचर प्राणीका साथै अन्य इको पद्धतीलाई सहयोग गर्ने वातावरणकी विद्यार्थी प्रतिमा बुढाथोकी बताउनु हुन्छ । वातावरणमा दैनिक आइरहेको ह्रासलाई कम गराउन र वातावरण सुद्धिकरण गर्नका साथै पानी र जमिनकोलाई थप कसिलो बनाउनका साथै उर्वर बनाउन पनि सिमसार क्षेत्रले महत्वपूणर् योगदान गर्ने बुढाथोकीको भनाई छ ।

इन्द्रेणी तालको संरक्षण गर्न अहिले दमक नगरपलिका र प्रदेश १ सरकारले सहयेग गरेको छ । संरक्षण गर्न पर्खाल बनाउने देखी लिएर फलामको साघु र पिकनिक स्पोर्ट बनीहेका छन् । यसको पूणर् डिपिआर तयार भइसकेको छ । डिपिआरका आधारमा थप संरचना बनाउँदै जाने योजन समितीले बनाएको छ ।

यहि बिचमा यसलाई सिमसार क्षेत्रको रुपमा सुचिकृत गर्न प्रकृयागतरुपमा अघी बढाउन दमक नगरपालिकाले सहयोग गर्ने नगरकी उप प्रमुख गीता अधिकारीले बताउनु भयो । समितीले बनाएको डिपिआरका आधारमा संरचना बनाइनु पर्ने र त्यसका लागि आम नागरिकलाई पनि आह्वान गर्ने हो भने संरचना निर्माणका लागि श्रोतको अभाव नहुने पनि उहाँले सुझाव दिनु भएको छ । डिपिआरमा केके संरचना बनाउने भन्ने कुरा तयार पारिएको छ , सोको सचीत्र तालको अगाडी वा विभिन्न सार्वजनिक ठाउँमा राखीदिने हो भने त्यहाँ बन्ने संरचना निर्माणमा सहयोगीहरुले पनि सहयोग गर्ने छन् । सरकारलाई पनि दवाव हुन सक्ने भन्दै उप प्रमुख अधिकारीले संरचनाको चित्र सार्वजनिक गर्न सुझाव दिनुभयो ।

यस्तै नगर प्रमुख रोमनाथ ओलीले अन्य क्षेत्रको ताल भन्दा इन्द्रेणी तालमा केहि फरक संरचना बनाउन पनि सुझाव दिनुभएको छ । सबैतिरको जस्तै संरचना बनाइयो भने टाढाका मानीस कम आउने भएकोले सबैलाई समेट्न केहि न केहि नयाँपन दिन उहाँले सुझाव दिनुभएको छ । त्यसका लागि तत्काल श्रोतको अभाव भएपनि यो श्रोत पहिचान गर्न र यसको थप प्रर्वधन गर्न आफुले सहयोग गर्ने उहाँले प्रतिवद्धता व्यक्त गर्नु भयो ।

 

इन्द्रेणी ताल क्षेत्रलाई सिमसार क्षेत्रमा सुचिकृत गर्न पहल गरिदिन र यसको महत्वका बारेमा स्थानीय जनप्रतिनिधीलाई बुझाउन समितीले बुधबार औपचारिक कार्यक्रम आयोजना गरेको थियो । सिमसर दिवसको अवसर पारेर गरेको कार्यक्रममा विभिन्न जातका बिरुवा पनि रोपीएको दमक नगरपालिकाको वातावरण शाखा प्रमुख ज्ञानेन्द्र चौधरीले जानकारी दिनुभयो । इन्द्रेणी ताल निर्माण तथा रेखदेख समितीले आयोजना गरेको कार्यक्रमको दमक नगरपालिकाले आर्थीक सहयोग गरेको हो । कार्यक्रममा दमक नगरपालिकाका प्रमुख, उप प्रमुख, वातावरण शाखा प्रमुख,योजना शाखा प्रमुख , नगरपालिकाका इञ्जिनियर , वातावरणका विद्यार्थीका साथै स्थानीय यूवाहरुको उपस्थिती रहेको थियो ।

Share: