"सरकारसँग आक्रोस"

झापाका सुकुम्बासी भन्छन् ‘परमादेशको सरकारले हातैमा आएको धनीपुर्जा पनि खोसीदियो’

 

दमक/
सुकुम्बासीहलाई धनिपुर्जा दिन सुरु गर्ने बेलामा परादेशबाट बनेको शेर बहादुर देउवा सरकारले भूमि सम्बन्धी समस्या समाधान आयोग विगठन गरेपछि देशभरका लाखौ सुकुम्बासीहरुको आशामा तुसारो लागेको छ । वर्षौ देखी धनिपुर्जा पाउने आशमा बसेका भूमिहिनहरुका अनुहारमा केपी ओली नेतृत्वको सरकारले आयोग बनाएर काम सुरु गर्दा आशाका किरणहरु भरिएका थिए । तर अहिले ती आशा अन्यौलमा परिणत भएको छ ।

२१ वर्ष देखि झापाको दमक ४ स्थित ऐलेनी जग्गामा बस्दै आउनु भएको छ । माया राई , कुमारी दर्जी, देबि बराइली , पार्वती सदा र उहाँहरु सहितको यहाँ ठुलो सुकुम्बासी बस्ती छ । उहाँहरु जग्गा घनिपुर्जा पाउने प्रकृयामा हसभागि भै सक्नु भएको छ । वर्षौ देखि आफु बसेको जमिन आफ्नो नाममा पाउने आशमा बस्नु भएका उहाँहरुले केपी शर्मा ओलीको नेतृत्वमा बनेको सरकारले आयोग बनाएर काम सुरु गरेपछि चाहि अव जग्गा पाइने भइयो भन्ने थियो । जनादेशको सरकार हटेर परमादेशको सरकार बनेपछि त्यो आशा हराउँदै गएको छ । जग्गा पाइने हो वा होईन अव उहाँहरुमा अन्यौलता सिर्जना भएको छ ।

माया भन्नहुन्छ सरकारका प्रतिनिधी आएर फारम भरेका थिए । हामीले मागेजती सबै कागजपत्र पनि दियौ । अव चाँडै धनिपुर्जा पाउनु हुन्छ है भन्दै जानु भएको थियो । पहिला नेताहरुले आएर धनिपुर्जा दिने आश्वासन दिएर जाने गर्थे । तर यो पटक चाहि सरकारी प्रतिनिधी कर्मचारी नै आएर घर घरबाटै फारम समेत भरेर लगेपछि चाहि यो पटक चाहि धनिपुर्जा पाइने भइयो भन्ने कुमारी दर्जीलाई लागेको थियो । यहि विस्वासले केपी ओलीलाई भोट पनि दिएका थियौ । तर ओलीले हामीलाई धनिपुर्जा दिनेबेलामा सरकार फेरियो ।सरकार मात्र फेरिएन । सुकुम्बासीलाई धनिपुर्जा दिने आयोग नै अहिले गठबन्धन सरकारले खारेज गरिदियो । पावती सदा भन्नु हुन्छ ‘ वर्षौ देखिको हाम्रो पर्खाइ केपी ओलीले पुरा गर्दै हुनुहुन्थ्यो तर शेर बहादुर देउवा सरकारले सबै आशा निरासामा परिणत गराइदिनु भयो । हामी धेरै दुखीत् छौ ।’


दमक ७ की कल्पना सुन्दासले पनि ऐलेनी जग्गामा बसेको २० वर्ष बढि भइसक्यो । यो अवधिमा भएका विभिन्न खाले चुनावमा जग्गा आफ्नो नाममा आउने आशमा भोट हाल्दै प्रतिनिधी जिताउनु भयो । अघिल्लो पटकको संसदीय चुनावमा उहाँले केपी ओलीलाई भोट दिनु भएको थियो । किनकी उहाँले भूमिहिनलाई जमिन दिने भन्नु भएको थियो । त्यहि प्रतिवद्धता अनुसार ओली प्रधानमन्त्री बनेपछि भूमिहिन सम्बन्धीको समस्या समाधान गर्न आयोग गठन पनि गर्नु भयो । त्यो आयोगले काम गरिरहेको थियो ।

दमकमा लगत संकलन गर्ने र प्रविष्टिकृत गर्ने काम भै सकेको थियो । अव प्राविधिकलाई खटाएर नापचाँज गर्ने तयारीमा जिल्लामा गठित आयोगले काम गरिरहेको थियो । तर अव त्यो आयोग नै शेर बहादुर देउवाको सरकारले खारेज गरिदियो । केपी ओली नै सरकारमा हुनुभएको भए धनिपुर्जा पाउने आशा सुन्दासमा थियो । तर अहिले ओली सरकारबाट हटेपछि र धनिपुर्जा दिने आयोग नै खारेज गरेपछि भने निरास बन्नु भएको छ ।


जनादेशको सरकार हटाएर परमादेशबाट बनेका सरकार अधोगती तिर लागेको भन्दै यहि ठाउँकी लक्ष्मी सुनुवारले टिप्पणी गर्नु भएको छ । भोट चाहिनेबेलामा चाहि सुकुम्बासीको बस्तीमा आउने तर जनादेशको सरकारले सुकुम्बासीलाई पुर्जा दिन लाग्दा त्यसलाई खारेज गर्दै जाने गतिविधिले सरकार पतन तिर लागेको भन्दै उहाँले आक्रोस पोख्नु भयो । अव हुने चुनाव अघि नै हातमा धनिपुर्जा नपरे भोट माग्न कोहि पनि नेता नआउन पनि उहाँले चुनौती दिनु भएको छ । अव कुनै आश्वाशनले नमान्ने र जुन सुकै हालतमा आफुहरुलाई जग्गाको धनीपुर्जा चाहिने अडानमा रहेको स्पष्ट पार्नु भयो ।

८० हजार भूमिहिन निराशामा

झापा गौरादह नगरपालिका वडा नं ४ र ५ का ३ सय १८ घर परिवारको नाममा धनिपुर्जा बनाउने काम सुरु भइ रहेको थियो । नापजाँज सकिएर जिल्लामा रहेको भूमि सम्बन्धि समस्या समाधान आयोगले ती परिवारलाई धनिपुर्ता दिने निणर्य गरेको थियो । सो निणर्यका आधारमा दमक स्थित मालपोत कार्यालयले ती परिवारको नाममा धनिपुर्जा बनाउने काम गरिरहेको थियो ।

अहिले जिल्लामा कोरोना नियन्त्रण गर्न भन्दै लक डाउन गरिएको छ । हैन भने साउन महिना भित्रैमा ती परिवारले धनिपुर्जा पाउने थिए । सरकारले विगठन गरेको आयोगका अध्यक्ष रहनु भएका प्रेम गीरिले बताउनु भयो । यहाँका सुकुम्बासीले धनिपुर्जा पाउने अव अन्तिम काम भैरहेको थियो । हातैमा आउन लागेको धनिपुर्जा सरकारले बिचैमा रोकिदियो । यसबाट त्यस क्षेत्रका भूमिहिनहरुमाथी सरकारले अन्याय गर्यो गिरीले बताउनु भयो । यी समुहले पाउने बित्तिकै गौरादहकै अन्य ५२ सय घरधुरीलाई धनिपुर्जा दिनेबारेमा निणर्य गर्न बैठक बस्ने तयारी भै रहेको थियो । हकदावी सम्बन्धी सुचना समेत प्रकाशन गरिसकेको र त्यसमा कोहि पनि नआएपछि आयोगले त्यहाँ रहेका ५२ सय भूमिहिनका नाममा धनिपुर्जा दिनका लागि निणर्य गराएर भदौ सम्ममा दिने गरिको योजनामा काम अघि बढिरहेको उहाँले बताउनु भयो ।


यस्तै शिवसताक्षी नगरपालिका र कमल गाउँपाकिलाका भूमिहिनहरु बसेको ठाउँको जमिनको मोठ भिडाउने काम सकिएको थियो । यहाँका ३ हजार परिवारले ओगटेको जमिनको अहिले श्रेष्ता मिलाउने र फिल्डबुक मिलाउने काम सुरु भै सकेको थियो । यो पनि सुकुम्बासीले धनिपुर्जा पाउने चरणको करिव करिव अन्तिम चरणमै रहेको गिरीको भनाई छ ।

यसैगरि कन्काई नगरपालिकाको वडा नं ५ र ६ का ३ हजार परिवारको जग्गाको प्रविष्टिकरणको काम सकिएको थियो । अहिले त्यहाँ नापचाँजको काम सुरु भएको थियो । नापजाँचपछि अन्य प्रकृया पुरा गरेर २ देखी ३ महिनामा भित्रमा त्यहाँका भूमिहिनहरुलाई पनि जग्गा धनिपुर्जा वितरण गर्ने तयारी आयोगले गरिरहेको उहाँको भनाई छ ।

अर्जुनधारा र कचनकवल गाउँपालिकाका ९ हजार घरपरिवारको पनि नापजाँचको काम सकिएको थियो ।
आयोगले १५ वटै पालिकासँग भूमि सम्बन्धीको समस्म्या समाधान गर्नकालागि सम्झौता गरिसकेको थियो । यो सम्झौता अनुसार मेचिनगर र गौरिगञ्ज बाहेकका पालिकामा काम अन्तिम चरणमा पुगेका थिए । यी दुई पालीकामा सुचना संकलन अर्थात तथ्याकं संकलनको काम सुरु भएको थियो ।

झापामा यस्ता सुकुम्बासीहरु ८० हजार रहेको उहाँले जानकारी दिनुभयो । यसमध्ये यसभन्दा अघिका आयोगहरुले अधुरा छोडेका संख्याहरु पनि समावेश गरिएको छ । देशभरका ४३ हजार घर परिवारका अधुरा काम रहेकोमा झापामा मात्रै २१ हजार घर परिवारको धनिपुर्जा पाउने काम अधुरो रहेको थियो । यो काम पनि अहिलेको आयेगले गरिहरेको थियो ।

यसभन्दा अघिका अर्जुन आयोग, तिलक आयोग, प्रेम दाहाल आयोग लगायतका आयोगले जिल्लाका ३ हजार ५ सय घरपरिवारलाई लालपुर्जा वितरण गरेको थियो ।

Share: