दमक, माघ ८
के साँच्चै माछापुच्छ्रेको हिउँ घटेको हो?अहिले सामाजिक सञ्जालमा एउटै प्रश्नले चर्चा पाएको छ, माछापुच्छ्रेको हिउँ खै? यो विषय सबैको चासोमा परेको छ।
किनकि पछिल्लो समय हिमालय क्षेत्रका धेरै स्थानमा यो नै साझा समस्या बनिसकेको छ। नेपाल लगायत संसारभर बढिरहेको तापक्रमको असर हिमालयमा पनि परिरहेको छ। पोखरामा पुग्नेबित्तिकै आँखाअगाडि देखिने माछापुच्छ्रे हिमालको कालो पत्थरले धेरैलाई प्रश्न गर्न बाध्य बनाउँछ।
अन्तर्राष्ट्रिय एकीकृत पर्वतीय विकास केन्द्र (इसिमोड) का अनुसार, विश्वको औसत तापक्रम एक डिग्री सेल्सियसले बढेको छ। यदि तापक्रम यो दरमा अझै बढ्दै गयो भने हिमालय क्षेत्रको आधा हिउँ हराउन सक्ने चेतावनी दिइएको छ।नेपालको मौसम प्रणालीअनुसार मंसिरदेखि जाडोयाम सुरू हुन्छ।
यस समयमा माथिल्लो भेगमा हुस्सु र बादल लाग्ने, अनि चिसो बढेसँगै हिउँ पर्ने हुन्थ्यो। तर पछिल्ला वर्षहरूमा जाडो बढे पनि हिउँ नपर्नु वा कम समयका लागि पर्नु आम समस्या बनेको छ।
यसका साथै, हिउँ जम्ने समय (अडिने आयु) पनि घटिरहेको छ। विभिन्न अध्ययनहरूले मानवीय गतिविधि (एन्थ्रोपोजेनिक कारण) ले पनि हिउँको आयु घटाएको देखाएका छन्।